Còn gì tuyệt vời hơn khi được quây quần bên gia đình trong những ngày hè nóng bức , cùng trò chuyện, thưởng thức những ly sữa chua mát lạnh chính tay mình làm. Vậy bạn đã biết cách làm sữa chua tại nhà hay chưa?
Làm sữa chua tại nhà
Làm sữa chua tại nhà không chỉ đảm bảo an toàn, chất lượng mà còn mang đến hương vị tươi ngon. Hãy cùng mình tìm hiểu 2 cách làm sữa chua tại nhà nhé.
Mục lục
1.Giới thiệu về sữa chua.
Sữa chua là một sản phẩm thực phẩm được lên men từ sữa, có vị chua nhẹ và kết cấu mịn màng.Mọi loại sữa có thể dùng để làm sữa chua nhà làm, nhưng trong cách chế tạo hiện đại, sữa bò được dùng nhiều nhất.
Sữa chua đặc và yaourt là sản phẩm lên men lactic từ sữa bò tươi, sữa bột hay sữa động vật nói chung sau khi đã khử chất béo và thanh trùng vi khuẩn gây bệnh bằng phương pháp tiệt trùng Pasteur ở nhiệt độ 80-90 °C.
Không chỉ hấp dẫn về hương vị, sữa chua còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường miễn dịch, làm đẹp da và giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Ngoài ra, sữa chua còn có thể kết hợp với nhiều nguyên liệu khác như trái cây, mật ong, ngũ cốc, hoặc gelatin để tạo nên những món tráng miệng đa dạng, hấp dẫn và bổ dưỡng.
Ngày nay, việc tự làm sữa chua tại nhà trở nên rất phổ biến vì vừa đảm bảo vệ sinh, vừa có thể tùy chỉnh theo khẩu vị cá nhân — từ vị chua ngọt, độ đặc, cho đến hương thơm yêu thích.
2.Lợi ích khi làm sữa chua tại nhà.
Làm sữa chua tại nhà giúp bạn hoàn toàn yên tâm về chất lượng, bởi nguyên liệu được chọn lọc và không chứa chất bảo quản. Bên cạnh đó, tự làm sữa chua sẽ tiết kiệm chi phí hơn, đồng thời bạn có thể tùy chỉnh độ ngọt, độ chua và kết hợp nhiều hương vị theo sở thích.
Đặc biệt, sữa chua chứa nhiều lợi khuẩn tốt cho hệ tiêu hóa, giúp tăng cường sức khỏe và còn hỗ trợ làm đẹp da. Đây cũng là một hoạt động ý nghĩa gắn kết gia đình khi cùng nhau chế biến và thưởng thức.
3.Cách làm sữa chua từ sữa đặc, sữa tươi:
3.1.Chuẩn bị nguyên liệu,dụng cụ làm sữa chua:
3.1.1.Chuẩn bị nguyên liệu:
- Sữa tươi không đường(500ml): Giúp sữa chua có hương vị thanh nhẹ,tự nhiên và béo thơm hơn.
- Sữa chua(1 hộp): Dùng để lên men cái, chứa các vi khuẩn có lợi giúp quá trình lên men diễn ra hiệu quả.
- Nước sôi và nước để nguội: Dùng để pha hỗn hợp sữa và điều chỉnh nhiệt độ thích hợp khi ủ.
- Sữa đặc:1 lon / 1 hộp (380g): Tạo vị ngọt dịu, giúp sữa chua có độ sánh mịn và thơm đặc trưng riêng.
3.1.2.Chuẩn bị dụng cụ:
- Nồi nấu: Dùng để pha và đun sữa, nên chọn loại sạch, khống bám dầu mở để đảm bảo hương vị.
- Hũ thủy tinh hoặc hộp nhựa nhỏ: Dùng để đựng khi làm sữa chua, nên tiệt trùng bằng nước sôi.
- Khăn ủ hoặc nồi: Giúp giữ nhiệt độ ổn định trong quá trình ủ sữa chua lên men, giúp men hoạt động tốt hơn và sữa nhanh đông hơn.
- Rây lọc: Giúp loại bỏ cặn sữa hoặc phần chưa tan hoàn toàn, giúp hỗn hợp sữa mịn hơn và sữa chua sau khi làm ra không bị lợn cợn. Nên lọc sữa sau khi khuấy đều và trước khi cho men vào để đạt độ mịn hoàn hảo.
Dụng cụ làm sữa chua
3.2.Cách thực hiện
3.2.1.Bước 1: Pha sữa
Đổ sữa đặc vào nồi, thêm khoảng 1 lon nước sôi rồi khuấy đều cho sữa tan hết. Sau đó, cho sữa tươi không đường vào và trộn đều hỗn hợp cho đến khi sữa có độ hòa quyện mịn màng.
Đây là bước quan trọng giúp tạo nền cho sữa chua, quyết định phần lớn độ béo và độ sánh mịn của thành phẩm. Bạn có thể điều chỉnh lượng sữa đặc tùy theo khẩu vị ngọt mong muốn.
3.2.2.Bước 2: Đun nước ấm
Đổ sữa đặc vào nồi, thêm khoảng 1 lon nước sôi rồi khuấy đều cho sữa tan hoàn toàn.
Tiếp theo, cho sữa tươi không đường vào, tiếp tục khuấy đều để hỗn hợp hòa quyện, sánh mịn và có màu trắng ngà tự nhiên.
Tiếp theo, cho sữa tươi không đường vào nồi, tiếp tục khuấy nhẹ tay để hai loại sữa hòa quyện vào nhau, tạo hỗn hợp đồng nhất, mịn mượt và có màu trắng ngà tự nhiên. Nên đun hỗn hợp ở lửa nhỏ, không để sôi, chỉ cần làm ấm đến khoảng 40–45°C là phù hợp.
3.2.3.Bước 3: Pha hỗn hợp sữa chua cái
Khi hỗn hợp sữa đã nguội bớt, còn khoảng 40–45°C, cho sữa chua cái vào và khuấy nhẹ tay để men phân tán đều.Không khuấy mạnh để tránh làm vỡ cấu trúc men lactic, khiến sữa chua sau này không được đặc và mịn.
Sau đó, để yên hỗn hợp trong vài phút cho men ổn định và bắt đầu hoạt động, giúp quá trình lên men diễn ra tự nhiên và hiệu quả hơn.
3.2.4.Bước 4: Ủ sữa chua
Rót hỗn hợp sữa vào các hũ đã tiệt trùng, đậy kín nắp, đặt vào nồi hoặc thùng xốp, rót nước ấm 70–80°C ngập khoảng 2/3 hũ và đậy nắp để giữ nhiệt. Ủ trong 6–8 tiếng cho sữa chua lên men tự nhiên, không di chuyển hũ để sữa chua đông đều.
Sau khi ủ xong, để nguội tự nhiên rồi cho vào ngăn mát tủ lạnh thêm vài giờ để sữa chua đặc, dẻo mịn và thơm ngon hơn.
3.2.5.Bước 5: Làm lạnh và hoàn thiện
Sau khi ủ sữa chua xong, lấy các hũ ra để nguội tự nhiên rồi cho vào ngăn mát tủ lạnh khoảng 2–3 giờ.
Trong thời gian bảo quản, nên đậy kín nắp hũ để tránh sữa chua hấp thụ mùi từ các thực phẩm khác trong tủ lạnh. Làm sữa chua xong có thể dùng ngon nhất trong vòng 5–7 ngày. Khi ăn, có thể kết hợp thêm trái cây tươi, mật ong, hoặc các loại hạt như hạnh nhân, granola để tăng hương vị và giá trị dinh dưỡng.
3.3.Thành phẩm
Sau khi làm xong, sữa chua có màu trắng ngà, hương thơm nhẹ tự nhiên của sữa và vị chua thanh, béo ngọt vừa phải. Kết cấu dẻo mịn, sánh đặc, giữ được hình dạng khi múc ra.
Khi thưởng thức lạnh, sữa chua mang lại cảm giác mát lạnh, dễ chịu, rất thích hợp dùng làm món tráng miệng, bữa ăn nhẹ hoặc kết hợp với trái cây tươi, mật ong để tăng hương vị và dinh dưỡng.
Sữa chua trắng mịn, có vị chua nhẹ, ngọt dịu, ăn mát lạnh rất hấp dẫn.
3.4.Lưu ý khi làm sữa chua tại nhà
-Không cho sữa chua cái vào khi hỗn hợp sữa còn quá nóng: Nhiệt độ cao (trên 50°C) sẽ làm chết men lactic, khiến quá trình lên men bị gián đoạn, sữa chua không đông hoặc bị tách nước. Tốt nhất nên để sữa nguội còn khoảng 40–45°C trước khi cho sữa chua cái vào, khuấy đều nhẹ tay để men phân tán đều trong hỗn hợp.
-Tất cả các dụng cụ như nồi, muỗng, hũ đựng sữa phải được rửa kỹ và tráng qua nước sôi để khử khuẩn. Bất kỳ vết dầu mỡ hay nước đọng nào cũng có thể khiến sữa chua bị hỏng, nổi váng hoặc có mùi lạ.
– Sữa chua cái nên chọn loại còn hạn sử dụng, men khỏe, mịn và không tách nước, giúp sữa chua mới lên men nhanh, đặc và dẻo hơn.
– Trong thời gian ủ (thường 6–8 giờ), men lactic đang hoạt động mạnh, nên nếu di chuyển hoặc rung lắc hũ sẽ làm phá vỡ cấu trúc đông của sữa chua, dẫn đến bị tách nước hoặc không mịn. Vì vậy, cần đặt cố định hũ trong nồi hoặc thùng ủ cho đến khi quá trình lên men hoàn tất.
4.Cách làm sữa chua dẻo trái cây
4.1.Chuẩn bị nguyên liệu,dụng cụ
4.1.1.Chuẩn bị nguyên liệu:
Để làm món sữa chua trái cây thơm ngon, dẻo mịn, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu sau:
– 1 lít sữa tươi không đường: giúp làm sữa chua có vị béo nhẹ, thanh và tự nhiên.
– 1 hộp sữa chua cái: chứa vi khuẩn có lợi giúp sữa chua lên men tốt.
-100g đường (có thể điều chỉnh): tăng độ ngọt giúp cân bằng vị chua.
-10g bột gelatin hoặc bột rau câu: Giúp sữa chua dẻo, mịn và không tách nước. Nên hòa tan trước khi cho vào để tránh vón cục.
-Trái cây tươi (xoài, dâu, kiwi, việt quất…): mang lại vị ngọt tự nhiên từ trái cây, màu sắc bắt mắt và tăng thêm vitamin, chất xơ cho món ăn.
Nguyên liệu làm sữa chua
4.1.2.Chuẩn bị dụng cụ:
– Nồi, thìa khuấy: Dùng để pha và đun sữa, nên chọn loại sạch, không bám dầu mỡ, tốt nhất là nồi inox hoặc nồi tráng men để tránh làm biến đổi hương vị của sữa. Khi khuấy, nên dùng thìa gỗ hoặc thìa nhựa chịu nhiệt để tránh làm trầy nồi và đảm bảo an toàn thực phẩm.
– Khuôn hoặc hũ thủy tinh: Dùng để đựng sữa chua, nên tiệt trùng bằng nước sôi trước khi dùng để đảm bảo vệ sinh.
– Dao, thớt: Dùng để cắt trái cây khi làm sữa chua trái cây, nên chọn dao sắc và thớt sạch, riêng biệt với thớt dùng cho thực phẩm sống để tránh lây nhiễm chéo. Trái cây sau khi cắt nên để ráo nước trước khi cho vào sữa chua.
– Thùng xốp hoặc nồi ủ: Giữ nhiệt độ ổn định trong quá trình ủ sữa chua, giúp men hoạt động hiệu quả và sữa chua lên men đều, không bị tách nước. Có thể lót thêm khăn hoặc đổ một ít nước ấm vào thùng để giữ nhiệt lâu hơn.
4.2.Cách thực hiện
4.2.1.Bước 1: Sơ chế trái cây:
Rửa sạch trái cây bằng nước muối loãng để loại bỏ bụi bẩn, hóa chất và vi khuẩn có hại. Sau đó, gọt vỏ nếu cần, bỏ hạt và cắt thành miếng nhỏ vừa ăn, giữ được độ tươi ngon và màu sắc tự nhiên của trái cây.
Bạn có thể để riêng từng loại trái cây để trang trí hoặc trộn đều các loại với nhau làm topping. Ngoài ra, có thể trộn trực tiếp vào hỗn hợp sữa chua sau khi ủ để tạo hương vị phong phú, thơm ngon và hấp dẫn hơn khi thưởng thức.
4.2.2.Bước 2: Pha hỗn hợp sữa chua:
Đun ấm sữa tươi với đường ở nhiệt độ khoảng 80°C (không để sôi). Sau đó để nguội xuống khoảng 40°C, rồi cho sữa chua cái (men) vào khuấy đều theo một chiều để men hoạt động tốt. Đảm bảo hỗn hợp mịn, không vón cục.
4.2.3.Bước 3: Thêm bột gelatin/bột rau câu
Hòa tan bột gelatin hoặc bột rau câu với một ít nước ấm cho nở hoàn toàn, khuấy đều để bột tan hết và không còn vón cục, đảm bảo hỗn hợp mịn và sẵn sàng hòa quyện với sữa.
Tiếp theo, từ từ trộn đều vào hỗn hợp sữa đã chuẩn bị, khuấy nhẹ tay để kết cấu sữa chua dẻo mịn, sánh đặc đồng nhất. Bước này giúp thành phẩm có màu sắc hấp dẫn, hương vị thơm ngon và cảm giác mềm mượt khi thưởng thức.
4.2.4.Bước 4: Ủ sữa chua và làm lạnh
Rót hỗn hợp sữa vào hũ hoặc khuôn đã chuẩn bị, đậy kín nắp và ủ ở nhiệt độ 40–45°C trong 6–8 tiếng để men hoạt động, giúp sữa đông lại và tạo kết cấu dẻo mịn.
Sau khi ủ xong, thêm trái cây tươi tùy thích lên trên hoặc trộn nhẹ vào sữa chua, rồi cho vào ngăn mát tủ lạnh khoảng 2–3 giờ. Quá trình làm lạnh giúp sữa chua thơm ngon, sánh đặc và mát lạnh, sẵn sàng thưởng thức.
4.3.Thành phẩm
Thành phẩm sau khi làm sữa chua trái cây sẽ có màu sắc tươi sáng, hương thơm nhẹ nhàng và vị chua ngọt hài hòa. Sữa chua đạt chuẩn có độ dẻo mịn, sánh đặc, khi ăn cảm nhận rõ vị béo thanh của sữa, hòa quyện cùng vị tươi mát, ngọt dịu của các loại trái cây.
Sữa chua làm từ trái cây tươi
4.4.Lưu ý khi làm sữa chua
-Chọn trái cây tươi, chín vừa và không quá chua để giữ được vị ngọt tự nhiên, tránh làm ảnh hưởng đến quá trình lên men của sữa chua.
-Không dùng trái cây đã qua xử lý hóa chất hoặc để lâu ngày, vì dễ làm sữa chua bị chua gắt hoặc hư.
-Bảo quản sữa chua thành phẩm trong ngăn mát tủ lạnh và dùng trong 5–7 ngày để đảm bảo hương vị và chất lượng.
-Nếu dùng gelatin hoặc bột rau câu, cần hòa tan hoàn toàn trong nước ấm trước khi trộn để tránh bị vón cục, giúp sữa chua mịn hơn.
5.Cách thưởng thức và bảo quản sữa chua
Sữa chua ngon nhất khi ăn lạnh,đặc biệt là khi chúng ta tự làm sữa chua. Món sữa chua không chỉ mang lại cảm giác mát lạnh, dễ chịu mà còn giúp bổ sung lợi khuẩn, hỗ trợ tiêu hóa và làm đẹp da.
Bạn có thể kết hợp sữa chua cùng trái cây tươi, mật ong hoặc ngũ cốc để tăng hương vị và giá trị dinh dưỡng. Nên bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh và sử dụng trong vòng 5-7 ngày để đảm bảo chất lượng và hương vị thơm ngon nhất
Thưởng thức sữa chua nhà làm
6.Kết luận
Tự làm sữa chua tại nhà vừa an toàn, tiết kiệm lại thú vị. Bạn có thể tự chọn nguyên liệu, đảm bảo vệ sinh và điều chỉnh hương vị theo sở thích như thêm trái cây, mật ong hoặc hạt để tạo món sữa chua riêng. Việc tự tay chế biến còn giúp bạn yên tâm hơn về chất lượng và dinh dưỡng.
Với cách làm sữa chua dẻo mịn từ sữa tươi, sữa đặc và trái cây, bạn dễ dàng thực hiện tại nhà. Làm sữa chua không chỉ thơm ngon, mát lạnh mà còn tốt cho tiêu hóa, làm đẹp da và tăng sức đề kháng. Trong những ngày hè nóng bức, một ly sữa chua mát lạnh giúp giải nhiệt và mang lại cảm giác sảng khoái cho cả gia đình.